پنجمین نشست کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی سنندج با دستور کار «گریدبندی متقاضیان احداث نیروگاه خورشیدی و احصاء مشکلات این حوزه» روز دوشنبه ۲۶ آبان ماه ۱۴۰۴ در محل سالن جلسات شرکت توزیع نیروی برق استان کردستان با حضور مدیران و کارشناسان دستگاه‌های دولتی مرتبط با بحث احداث نیروگاه‌های خورشیدی، فعالین بخش خصوصی و سرمایه‌گذاران این حوزه برگزار شد.
در ابتدای نشست، زرتشت عبدالملکی، رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی سنندج، با تأکید بر اهمیت سرمایه‌گذاری در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر، گفت: «هر عزیزی که توان سرمایه‌گذاری دارد نباید دست دست کند و تردید به خرج دهد. شرایط ناترازی برق و فرصت‌های بازار بورس انرژی، به‌ویژه در تابلو آزاد، می‌تواند به سرمایه‌گذاران امکان بازگشت سریع سرمایه و بهره‌مندی از سود مناسب را بدهد.»
سروه لطفی‌نسب، رئیس اداره واگذاری امور اراضی سازمان جهاد کشاورزی استان کردستان، در نشست کمیسیون انرژی با تأکید بر رعایت قوانین مربوط به زمین‌های زراعی و تغییر کاربری اظهار داشت: «برای هر زمین زراعی، حتی اگر تنها یک ردیف درخت در آن موجود باشد، اجرای طرح‌های صنعتی و حذف درختان بدون مجوز تغییر کاربری امکان‌پذیر نیست و در کمیسیون‌های ماده ۲۱ با چنین طرح‌هایی مخالفت خواهد شد.»
خانم لطفی‌نسب با اشاره به فرآیند بررسی اقتصادی و محیط‌زیستی زمین‌ها افزود: «در صورتی که زمین‌ها فاقد ثمره اقتصادی باشند و با تولیدات گیاهی شهرستان هماهنگی صورت گیرد، امکان بازدید و بررسی برای صدور مجوز فراهم می‌شود، اما هرگونه حذف درختان بدون تأیید اداره حفظ کاربری ممنوع است.»
وی همچنین توضیح داد: «تمامی درخواست‌های سرمایه‌گذاران برای احداث نیروگاه خورشیدی، ابتدا از نظر حفظ کاربری ارزیابی می‌شود و سپس در کمیسیون‌های ماده ۲۱ مطرح می‌گردد. هدف این است که ضمن رعایت قوانین، فرصت سرمایه‌گذاری نیز فراهم شود.»
لطفی‌نسب به تعامل نزدیک با کمیسیون ماده ۲۱ اشاره کرد و گفت: «با وجود تاخیرهای احتمالی در برگزاری کمیسیون، پرونده‌های بدون نقص در اولویت بررسی قرار می‌گیرند و تلاش می‌کنیم که موانع قانونی کاهش یابد.»
وی تأکید کرد: «هماهنگی با دیگر ارگان‌ها از جمله منابع طبیعی و شرکت توزیع برق برای تسهیل روند اجرایی پروژه‌ها اهمیت دارد و همه مکاتبات و استعلام‌ها با اولویت انرژی‌های تجدیدپذیر انجام می‌شود.»
رئیس اداره امور اراضی جهاد کشاورزی افزود: «متقاضیان باید پیگیری مستمر داشته باشند و هرگونه وقفه یا کوتاهی می‌تواند باعث از دست رفتن سهمیه اختصاص یافته شود. همکاری بین سرمایه‌گذار و اداره ما بر مبنای رعایت مقررات و تسهیل اجراست.»
لطفی‌نسب درباره پروژه‌های نمونه نیز گفت: «برخی طرح‌ها در مرحله اجرایی هستند و با هماهنگی امور اراضی، پیگیری برای صدور مجوزهای لازم برای ساخت انبار و ساختمان اداری در محدوده‌های مشخص انجام می‌شود، مشروط بر آنکه زمین دارای مالکیت شخصی و فاقد مشکل قانونی باشد.»
وی به اهمیت بررسی پرونده‌ها به صورت دقیق اشاره کرد و افزود: «هرگونه طرح بدون رعایت دستورالعمل‌ها به کمیسیون ارائه نخواهد شد و پیگیری قانونی از جانب اداره امور اراضی برای رعایت مقررات الزامی است.»
خانم لطفی‌نسب در پایان صحبت‌های خود با تأکید بر حمایت از سرمایه‌گذاران واقعی گفت: «هدف ما ایجاد تعادل بین حفظ منابع طبیعی و حمایت از سرمایه‌گذاری‌های خورشیدی است. متقاضیان با رعایت قوانین و تعامل با اداره می‌توانند پروژه‌های خود را به نتیجه برسانند.»
محمد سعید سلطانی، مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق استان کردستان، نیز در این نشست با تأکید بر تسهیل روند احداث نیروگاه‌های خورشیدی اظهار داشت: «یکی از مشکلات اصلی سرمایه‌گذاران محدودیت فیدر و مسیر تزریق برق است. برای نمونه، اگر زمینی خریداری شده باشد اما مسیر فیدر پر باشد، سرمایه‌گذار امکان تزریق نیرو به شبکه را ندارد.»
وی افزود: «برای حل این مشکل، یا باید زمین و لوکیشن پروژه تغییر کند و یا ایجاد شهرک‌های انرژی در دستور کار قرار گیرد تا زیرساخت‌ها و پست‌های برق لازم فراهم شود و تزریق برق به شبکه آسان شود.»
سلطانی درباره همکاری شرکت توزیع با سرمایه‌گذاران بیان کرد: «تمامی مراحل استعلام و مکاتبات مرتبط با احداث نیروگاه‌ها به صورت اولویت‌بندی شده انجام می‌شود. از جمله مکاتبات با دانشگاه‌ها برای مطالعات شبکه، که هزینه آن بر عهده شرکت توزیع است تا سرمایه‌گذار بدون دغدغه به پیشرفت پروژه بپردازد.»
مدیرعامل شرکت توزیع برق استان کردستان همچنین به ظرفیت‌های قانونی برای تسهیلات بانکی اشاره کرد و گفت: «براساس قوانین جدید، بخشی از وثیقه مورد نیاز برای اخذ تسهیلات، می‌تواند مجوز احداث نیروگاه باشد. صندوق ضمانت سرمایه‌گذاری نیز بخشی از وثیقه را قبول می‌کند تا سرمایه‌گذاران با اطمینان اقدام کنند.»
سلطانی با بیان اهمیت نوبت‌بندی و پیگیری مستمر پروژه‌ها افزود: «اگر سرمایه‌گذار در پیگیری و اجرای پروژه کوتاهی کند، سهمیه اختصاص یافته ممکن است از دست برود. بر همین اساس، ما به صورت مستمر عملکرد پروژه‌ها را رصد می‌کنیم.»
وی همچنین به ایجاد مجمع سرمایه‌گذاران در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر اشاره کرد و گفت: «هدف از این مجمع، هماهنگی بین پیمانکاران، مدیریت ظرفیت شبکه و تقسیم مناسب سهمیه پروژه‌هاست تا هیچ سرمایه‌گذاری معطل نماند.»
مدیرعامل شرکت توزیع برق استان کردستان به فرصت‌های فروش انرژی در بورس اشاره کرد و افزود: «سرمایه‌گذاران می‌توانند انرژی تولیدی خود را در تابلو آزاد یا تضمینی به فروش برسانند که نرخ‌ها برای نیروگاه‌های کوچک و بزرگ متفاوت است و این فرصت برای بازگشت سریع سرمایه بسیار مناسب است.»
سلطانی همچنین اظهار داشت: «در حال حاضر حدود ۱۸۴ متقاضی احداث نیروگاه خورشیدی ثبت شده‌اند که نزدیک به ۲۸ مگاوات ظرفیت دارند. تلاش ما این است که پروژه‌های موفق به مرحله اجرایی برسند و سهم استان کردستان از سبد انرژی کشور افزایش یابد.»
وی در پایان با تأکید بر تعامل نزدیک با جهاد کشاورزی و منابع طبیعی خاطرنشان کرد: «هدف اصلی ایجاد توازن بین توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر و حفظ منابع طبیعی است و شرکت توزیع برق در کنار سرمایه‌گذاران تمام تلاش خود را برای تحقق پروژه‌ها به کار می‌گیرد.»
نماینده سازمان محیط زیست در این جلسه نیز تأکید کرد که این سازمان در راستای تسهیل فرآیند صدور مجوزها برای نیروگاه‌های خورشیدی، استعلامات مورد نیاز خود را به حداقل رسانده و نهایت همکاری را با فعالین و سرمایه‌گذاران بخش خصوصی انجام می‌دهد.
وی افزود: هدف محیط زیست، حمایت از پروژه‌های انرژی‌های پاک و جلوگیری از ایجاد موانع اداری غیرضروری است و هرگونه همکاری فنی و مشورتی برای تسهیل فعالیت‌های سرمایه‌گذاران در چارچوب قوانین زیست‌محیطی فراهم خواهد شد.
فعالین بخش خصوصی و سرمایه‌گذاران حوزه انرژی‌های پاک نیز در این جلسه به موارد زیر اشاره کردند و مشکلات و نیازهای خود را مطرح کردند:
ضرورت تسریع در روند صدور مجوزها و جلوگیری از تأخیرهای اداری که منجر به معطلی و کاهش انگیزه سرمایه‌گذاران می‌شود.
اهمیت هماهنگی و تسهیل در مراحل استعلام سه‌گانه شامل منابع طبیعی، محیط زیست و اقتصاد برای احداث نیروگاه‌های خورشیدی.
نیاز به ایجاد زیرساخت‌های لازم در شهرک‌های انرژی و تأمین فیدرهای برق جهت اتصال مطمئن نیروگاه‌ها به شبکه سراسری.
ارائه بسته‌های متنوع سرمایه‌گذاری مشارکتی برای سهولت در تأمین منابع مالی و جذب مشارکت بخش خصوصی، به ویژه در مواردی که سرمایه‌گذاران تمایل دارند بخشی از سرمایه را شخصاً تأمین کنند.
بهره‌برداری از ظرفیت بورس برای فروش انرژی تولیدی نیروگاه‌ها و تضمین بازگشت سریع سرمایه و کاهش ریسک مالی پروژه‌ها.
پیشنهاد تشکیل مجمعی برای مدیریت و نظارت بر سهمیه‌ها و نوبت‌بندی پروژه‌ها در استان به منظور عدالت در توزیع فرصت‌ها میان سرمایه‌گذاران.
ضرورت تعامل با جهاد کشاورزی و اداره اراضی برای رعایت حفظ کاربری زمین‌ها و بررسی حذف درختان غیر مثمر، با رعایت استانداردهای محیط زیستی و اقتصادی.
