استان کردستان و به ‌ویژه شهر سنندج از دیرباز مهد دانش، فرهنگ و هنر بوده و به دلیل بهره‌مند بودن از عالمان و صاحب‌نظران فرهیخته و نامی، همواره احترام خاصی نزد اهالی علم و فرهنگ داشته است. پیشینه‌ی وزین استان از مفاخر موجب شده که فرزندان این دیار الگوهای گرانقدری در نوآوری داشته باشند و در این بستر و فضای فکری، ظهور ایده و تفکرات نو در زمینه های مختلف دور از انتظار نیست. کردستانِ امروز در حوزه‌های مختلف علمی و پژوهشی از حضور افراد فرهیخته و صاحب نظر بهره مند است.

انتخاب طرح مخازن آب بتنی پیش ساخته‌ی پیش تنیده به عنوان طرح برتر بتنی کشور در سال1402؛

آغاز نهضت پیش ساخته سازی در صنعت آب کشور

استان کردستان و به ‌ویژه شهر سنندج از دیرباز مهد دانش، فرهنگ و هنر بوده و به دلیل بهره‌مند بودن از عالمان و صاحب‌نظران فرهیخته و نامی، همواره احترام خاصی نزد اهالی علم و فرهنگ داشته است. پیشینه‌ی وزین استان از مفاخر موجب شده که فرزندان این دیار الگوهای گرانقدری در نوآوری داشته باشند و در این بستر و فضای فکری، ظهور ایده و تفکرات نو در زمینه های مختلف دور از انتظار نیست. کردستانِ امروز در حوزه‌های مختلف علمی و پژوهشی از حضور افراد فرهیخته و صاحب نظر بهره مند است.

تیمی از مهندسان و کارشناسان برجسته فنی استان در «شرکت مهندسی بتن ‌پیش‌تنیده» برای اولین بار در کشور موفق به طراحی و ساخت مخازن آب بتنی پیش‌ساخته پیش‌تنیده شده اند. انتخاب این ایده به عنوان طرح برتر بتنی کشور در سال 1402 و دریافت جایزه ملی از سوی انجمن بتن ایران، بهانه گفتگوی خبرنگار ما با مدیر عامل و مدیر واحد تحقیق و توسعه این شرکت پیشرو در صنعت بتن گردید که مشروح این گفتگو در ادامه آورده شده است.

                مهندس فرید فتوحی، مدیر عامل شرکت مهندسی بتن پیش تنیده، دارای مدرک کارشناسی در رشته مهندسی عمران با 26 سال سابقه در سمت های متعدد دولتی و بخش خصوصی بوده و در حال حاضر نایب رییس کمیسیون صنعت اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی سنندج می باشند. مهندس فتوحی در خصوص سابقه و پیشینه‌ی شرکت گفت: شرکت مهندسی بتن پیش تنیده از سال ۱۳۷۳ با هدف تولید لوله‌های بتنی فاضلابی در فضایی به مساحت ۳۰۰ متر ‌مربع و تنها با 4 نفر نیرو شروع به کار نمود و در حال حاضر این شرکت در سی-امین سال فعالیت خود در فضایی به وسعت 6 هزار مترمربع و با 100 نفر نیروی شاغل مستقیم و 150 نفر نیروی شاغل غیر مستقیم، قادر به تولید بیش از 100 نوع محصول متنوعِ پیش‌ساخته و پیش‌تنیده بتنی می باشد. وی به موفقیت‌ها و کسب عناوین برتر مختلف در سال‌های فعالیت این شرکت اشاره کرد و افزود: شرکت بتن پیش تنیده چندین بار به عنوان کارآفرین برتر استانی انتخاب شده و همچنین این شرکت برگزیده شاخص کیفیت از سوی اداره کل استاندارد و تحقیقات صنعتی بوده است. این شرکت در وندور لیست (لیست منتخب) شرکت توانیر جهت تولید پایه‌های بتنی تیرهای برق قرار دارد و جزو معدود شرکت‌های کشور است که به اقلیم کردستان عراق صادرات دارد.

مهندس فتوحی به تولیدات منطبق بر معیارهای فنی به روز و خدمات فنی مهندسی شرکت بتن پیش تنیده اشاره کرد و ادامه داد: یکی از مشخصه‌های خوب شرکت این است که پروژه‌ها به صورت خدمات طرح و ساخت (EPC) به مشتریان ارائه می گردد. به این صورت که خدمات مطالعه و طراحی پروژه ها در صورت درخواست کارفرمایان توسط واحد تحقیق و توسعه شرکت انجام می پذیرد. وی در ادامه بحث در رابطه با رعایت استانداردهای ملی و بین المللی در تولید محصولات این شرکت اظهار داشت: استانداردهای سیستم مدیریت کیفیت ISO 9001، سیستم مدیریت محیط زیست ISO 14001 و سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت ISO 45001 از جمله استاندارهایی است که در تولیدات شرکت بتن پیش‌تنیده رعایت می‌شود.

مدیرعامل شرکت بتن پیش تنیده در ادامه به محصولات تولیدی در این شرکت اشاره کرد و گفت: در حوزه‌ی قطعات بتنی، شرکت در حال حاضر محصولات متنوعی را تولید و به بازار عرضه می کند:

-          تیرها و دال های بتنی پیش‌تنیده

-          تیرچه‌های ساختمانی پیش تنیده تا دهانه 12 متر

-          مخازن آب بتنی پیش‌ساخته در ظرفیت‌های 50 تا 6000 مترمکعب

-          سیستم های تصفیه فاضلاب به روش ABR در ظرفیت 100 تا 500 مترمکعب

-          پل پیش‌ساخته تا دهانه 10 متر

-           باکس کالورت در ابعاد مختلف

-          دیوارهای حائل بتنی مسلح ترافیکی و غیرترافیکی

-          نیوجرسی (حفاظ بتنی مفصلی) براساس استانداردهای کشوری

-          دیوارهای حصارکشی محوطه

-          باسکول‌های توزین 40 و 60 تنی

-          تیرهای برق بتنی

-          لوله‌های بتنی فاضلابی در اقطار 800 الی 1400 میلی متر

در ادامه مدیر عامل شرکت بتن پیش‌تنیده به تشریح طرح مخازن آب بتنی پیش‌ساخته‌ی پیش‌تنیده پرداخت و گفت: یکی از اجزای مهم سامانه‌های تأمین و انتقال آب، ساخت مخازن متناسب با این سامانه ها می‌باشد. تجارب موجود در سطح کشور حاکی از آن است که ساخت مخازن به دلیل مسائل متعددی از جمله محل ساخت، شرایط اقلیمی و به طور اخص به لحاظ مسائل کیفی، زمانی و اقتصادی همواره دارای چالش‌های فراوانی برای کارفرمایان، پیمانکاران و دستگاه‌های بهره بردار بوده است. شرکت مهندسی بتن پیش تنیده با پیشینه سه دهه فعالیت در زمینه تولید قطعات مختلف بتنی پیش‌ساخته و پیش‌تنیده بر آن شد تا با بهره‌گیری از تجارب موجود، پیشرفت های صورت گرفته و نیز دانش متخصصان و مهندسان برجسته نسبت به ارائه طرح مخازن آب بتنی پیش‌ساخته پس‌تنیده به عنوان جایگزین مخازن بتنی درجای متعارف اقدام نماید. در اولین تلاش صورت گرفته توسط این شرکت در سال 1394، با زحمات و تلاش های شبانه روزی مهندس ابراهیم سلطانی ( مدیر عامل وقت شرکت ) طرح مخازن آب بتنی پیش‌ساخته در ظرفیت های 50 تا 200 مترمکعب توسط این شرکت تهیه و به مرحله اجرا رسید. در ادامه این روند و بازخورد بسیار مناسب طرح مربوطه از سوی کارفرمایان و دستگاه‌های بهره بردار، به پیشنهاد هیات مدیره شرکت مهندسی بتن پیش تنیده از سال 1399 اقدام به مهندسی مجدد و ارتقا طرح، کیفیت و روند ساخت و اجرای طرح نموده که نتیجه آن امکان اجرای این مخازن برای اولین بار در کشور تا ظرفیت 6000 مترمکعب به صورت چند قلو و با عملکرد یکپارچه است. با توجه به انجام مطالعات بسیار دقیق سازه‌ای و مسائل مرتبط با تکنولوژی بتن به کار رفته در طرح جدید و ارتقا قابل توجه محصول، این شرکت موفق به اجرای مخازن با طرح جدید در ظرفیت های 400 تا1000 متر مکعب برای شرکت های آب و فاضلاب استان های کردستان، آذربایجان شرقی و سیستان و بلوچستان شده و رضایتمندی کامل کارفرمایان را به جهت کیفیت قابل توجه و کاهش بسیار مناسب زمان و هزینه ساخت مخازن پیش ساخته به نسبت مخازن بتنی درجا متداول به دنبال داشته است. کلیه مراحل طراحی سازه ای و نیز طرح های اختلاط خاص بتن های به کار رفته در قطعات کف، بدنه و سقف و نواحی اتصالات در واحد تحقیق و توسعه این شرکت و به صورت انحصاری برای اولین بار در کشور انجام شده و انطباق ویژگی های طرح با استانداردهای نافذ از طریق آزمایشگاه‌های مستقل دارای صلاحیت تایید شده است. انطباق طرح با استاندارهای مذکور نه تنها از نقطه نظر مسائل فنی مرتبط با سازه و تکنولوژی بتن، بلکه از نظر مسائل مرتبط با کیفیت آب شرب نیز با توجه به حساسیت بسیار بالای موضوع در امر سلامت عمومی بررسی شده و مستندات آن ها به دستگاه های بهره بردار ارائه شده است.

سرپرستی تیم طراحی و مهندسی این پروژه بر عهده دکتر سالار منیعی، عضو هیات علمی گروه مهندسی عمران دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج و مدیر واحد تحقیق و توسعه شرکت بوده است. دکتر منیعی در رابطه با مشخصات فنی این طرح اظهار داشت: این مخازن متشکل از قطعات مجزا و پیش‌ساخته‌ی بدنه، کنج‌ها، کف و سقف‌های دابل-T پیش‌تنیده است که در کارخانه تولید و در محل پروژه نصب و عملیات تکمیلی اجرایی بر روی آن‌ها انجام می‌شود. قطعات مجزای بدنه و کُنج‌ها به صورت طولی به روش پس‌کشیده و با استفاده از استرندهای نچسبیده تعبیه شده در داکت‌های طولی، در محل پیش‌تنیده می‌شوند. به علاوه، فضای اتصالی پیش‌بینی شده مابین قطعات، با استفاده از بتن خودتراکم الیافی با خاصیت آب‌بندی به یکدیگر اتصال کامل داده می‌شوند. همچنین کلیه قطعات پیش‌ساخته‌ی پیش‌تنیده‌ی سقف پس از قرارگیری روی کربل فوقانی قطعات بدنه، از طریق اتصال جوشی به منظور انتقال نیروهای زلزله به یکدیگر متصل و در نهایت بتن‌ریزی محدودی بر روی سقف انجام می‌شود. در نهایت سطوح داخلی مخزن با استفاده از پوشش‌های نم‌بند محافظت می‌شوند.

مدیر واحد تحقیق و توسعه شرکت مهندسی بتن پیش‌تنیده افزود: تمامی مراحل مطالعاتی شامل طراحی سازه‌ای، جزییات‌بندی و تهیه نقشه‌های اجرایی، طرح مخلوط بتن‌های خاص به کارگیری شده، طرح آب بندی چند مرحله‌ای، آزمایش‌های مصالح افزودنی و نیز آزمایش‌های خاص کلیه انواع بتن‌های مورد استفاده و تست پروتوتایپ‌ها (نمونه های با مقیاس واقعی) به طور کامل در شرکت مهندسی بتن‌ پیش‌تنیده و با همکاری آزمایشگاه‌های مرجع از جمله آزمایشگاه فنی و مکانیک خاک کشور به انجام رسیده است.

دکتر سالار منیعی در ارتباط با بتن‌های به‌کار رفته در این مخازن اذعان کرد: طراحی بتن‌های به کار گرفته شده در این مخازن اساساً دوام-محور انجام شده و به مسائل مرتبط با بهداشت آب و سلامت عمومی توجه ویژه‌ای شده است همچنین فرایند طراحی و مدل‌سازی سازه‌ای و فرایند مهندسی آب‌بندی محصول به طور کاملاً انحصاری و برای اولین بار در کشور در واحد تحقیق و توسعه شرکت مهندسی بتن پیش تنیده توسعه و اجرایی شده به نحوی که کلیه ضوابط آیین نامه‌ها و دستورالعمل‌های فنی مرتبط با مخازن در آن رعایت گردیده است. به علاوه، آزمایش‌های زمان بهره‌برداری نشان می‌دهد که نشت مخزن براساس دستورالعمل‌های موجود صفر بوده که حاکی از کارامدی روش آب بندی است.

طراح مخازن آب بتنی پیش‌ساخته‌ی پیش‌تنیده (به روش پس‌کشیده) در خصوص مزیت‌های این مخازن گفت: این محصول در مقایسه با مخازن درجای متداول علاوه بر ارتقای قابل توجه کیفیت ساخت، موجبات صرفه اقتصادی و زمانی بسیار قابل توجهی برای کارفرمایان فراهم می‌کند. به طور مشخص این محصول برای بهره‌برداران 15 تا 30 درصد صرفه‌ی اقتصادی و 80 درصد صرفه‌ی زمانی در مقایسه با مخازن بتنی درجای متعارف ایجاد می‌کند.

در پایان، مهندس فتوحی مدیر عامل شرکت ضمن تقدیر و تشکر از اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی سنندج اذعان داشت، شرکت مهندسی بتن پیش تنیده به عنوان یکی از شرکت های فعال و پیشرو در صنعت بتن استان و کشور در قالب یک بنگاه اقتصادی مبتنی بر دانش و کیفیت و بر اساس سیاست‌گذاری و برنامه ریزی های صورت پذیرفته در هیات مدیره شرکت، چشم‌اندازی توسعه‌گرا در راستای ایجاد بازارهای جدید داخلی و خارجی و همچنین تولید ساختمان‌های پیش‌ساخته بتنی طی سال‌های پیشِ رو دارد.