نشست کارگروه کارشناسی شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی استان کردستان با دستور کار بررسی مشکلات دریاچه زریوار با ارائه مناسب ترین راهکارها جهت طرح در نشست شورای گفتگو برگزار شد.
از بین رفتن 50 درصد مساحت دریاچه نشان از بی نتیجه بودن برنامه های جاری دارد
نشست کارگروه کارشناسی شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی استان کردستان با دستور کار بررسی مشکلات دریاچه زریوار با ارائه مناسب ترین راهکارها جهت طرح در نشست شورای گفتگو برگزار شد.
50 راهکار علمی برای نجات دریاچه زریوار تدوین شده است
رئیس کارگروه کارشناسی شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی کردستان با اشاره با جایگاه شورای گفتگو در نظام مدیریت کشور گفت: این نهاد مکانیزیمی است برای حل سریع مشکلات از طریق تجمیع پیشنهادات کارشناسی و مصوبات آن برای همه ارگانها لازم الاجراست اما در مواردی مشاهده می شود که برخی از مصوبات اجرا نمی گردد که نمونه آن مصوبات مربوط به مشکلات کشاورزان حاشیه رودخانه های قشلاق، گاورود و قزل اوزن است.
دکتر سید مختار هاشمی افزود: گروه پژوهشی مطالعات محیطی دریاچه زریوار دانشگاه کردستان در گزارشی جامع مخاطرات این دریاچه را در 50 مورد اعلام کرده که از سال 1391 بر روی آن کار می شود و همه راهکارهای ممکن نیز اعلام شده است.
وی تصریح کرد: زریوار بزرگترین دریاچه آب شیرین خاورمیانه و دارای کارکردهای اکولوژیک و اقتصادی بالاست اما اکنون در مسیر نابودی قرار گرفته و اگر تدابیر سریع برایش اندیشیده نشود نابود خواهد شد.
تنها حفظ حریم و بستر زریوار بر عهده شرکت آب منطقه ای است
نماینده شرکت آب منطقه ای در خصوص تحقیقات انجام شده توسط این سازمان اعلام کرد: زریوار قبل از احداث دایک خاکی 5/8 میلیون متر مکعب آب داشت اما احداث این آب بند حجم آن را به 64 میلیون متر مکعب رساند که امروزه به علت خشکسالی و برداشت به 75/31 میلیون متر مکعب رسیده است.
زانیار ضمیران خاطر نشان کرد: تغییر کاربری و تصرف حجم بزرگی از اراضی حریم و بستر زریوار سبب بروز معضلات متنوعی برای زریوار شده برای نمونه اشاره می شود به فعالیت در 53 هکتار زمین حریم و فعالیت در 645 هکتار بستر توسط افراد که این مسیر را تبدیل به محل تردد احشام و احداث بنای مسکونی کرده است.
وی در ادامه گفت: در سال 1394 ستاد احیاء دریاچه با متولی گری شرکت آب منطقه ای تشکیل و مطالعات توسط شرکت آب منطقه ای مورد بررسی قرار گرفت و راهکارهای نجات بخشی هم در دستور کار قرار گرفت اما بعدا از حالت دریاچه خارج و تبدیل به تالاب شد که این تصمیم موجب پایان یافتن تولیت آب منطقه ای شد و اکنون تنها حفظ حریم و بستر بر عهده ماست.
ضمیران افزود: بسیاری از اقدامات انجام شده در زریوار بدون هدف بوده و نیاز است که برنامه ای جامع برای نجات آن تدوین و اجرا گردد.
از 11 گونه ماهی و آبزی بومی تنها 2 گونه آن باقی مانده است
مدیر گروه پژوهشی مطالعات محیطی دریاچه زریوار دانشگاه کردستان در مورد نتیجه تحقیقات این نهاد گفت: این دریاچه 850 هکتار مساحت، 1 هزار و 200 هکتار نیزار و 5/5 مترعمق متوسط دارد که در 3 دهه اخیر دستکاری های اکوسیستمی فراوانی در زریوار شده است که بر اساس تحقیقات انجام شده احداث دایک خاکی تاثیر منفی بر آن گذاشته زیرا امکان خروج لجن از دریاچه را از بین برد به طوری که امروزه ارتفاع لجن به بیش از 3 متر رسیده است.
دکتر حبیب الله محمدی تصریح کرد: کاهش عمق دریاچه سبب رشد نیزار، افزایش موجودات پلانکتون و جلبک سمی شده که در نتیجه آن میزان اکسیژن فعال آب به شدت کاهش یافته و اکثر آبزیان را از بین برده به طوری که از 11 گونه ماهی و آبزی بومی تنها 2 گونه آن باقی مانده است.
وی خاطر نشان کرد: رها سازی اردک ماهی در دریاچه زریوار یکی از خطرناکترین کارهای ممکن بوده زیرا این ماهی از همه موجودات زنده تغذیه می کند که اگر راهکاری برای حذف آن اندیشیده نشود تمام آبزیان را نابود می کند.
محمدی در ادامه اظهار کرد: ما 50 راهکار علمی برای نجات بخشی زریوار پیشنهاد کرده ایم که مهمترین آن عبارتند از برداشته شدن دایک خاکی، کنترل فاضلاب های وارد شده، تعریف برنامه برای فعالیت ذی نفعانی که معیشت آنها بر دریاچه قرار دارد، آموزشهای فرهنگی به مردم بومی و محلی و مدیریت ذخایر ماهیان و آبزیان.
فاضلاب وارد دریاچه زریوار نمی شود
نماینده شرکت آب و فاضلاب کردستان ضمن رد ادعای ورود فاضلاب شهری و روستایی به زریوار گفت: در حال حاضر فاضلاب هیچ کدام از روستاهای به دریاچه وارد نمی شود و برخی فاضلاب ها وارد مدار تصفیه خانه می گردد.
صالح مفاخری افزود: برخی از فاضلابها وارد تصفیه خانه نمی شوند اما در پایین دست دریاچه جاری است.
بزرگترین مشکل آبزیان دریاچه زریوار رها سازی اردک ماهی است
مدیر امور شیلات و آبزیان سازمان جهاد کشاورزی استان کردستان در خصوص وضعیت آبزیان زریوار گفت: اولین مطالعات شیلاتی دریاچه در سال 1373 انجام شد که بر اساس آن 11 گونه آبزی در آن زندگی میکردند اما تحقیقات اخیر نشان میدهد تنها 4 گونه باقی مانده است.
حمید حسین پور افزود: تعاونی شیلات زریوار با 35 نفر عضو فعال تشکیل شده اما اگر روند نابودی آبزیان این چنین پیش رود در آینده نزدیک این تعاونی تعطیل خواهد شد.
وی تصریح کرد: اکنون سالیانه 4 نوع ماهی کپور در دریاچه رها می شود و همواره در زمان رها سازی و صید با ادارات مرتبط هماهنگ بوده ایم.
حسین پور اعلام کرد: اردک ماهی بر اساس توصیه تحقیقاتی دانشگاه شهید بهشتی در زریوار رها سازی شد.
یکی از راههای کاهش فشار کشاورزی بر ذخیره زریوار اجرای شبکه آبیاری تحت فشار است
نماینده سازمان جهاد کشاورزی استان کردستان رفع تداخل را ضرورت احیاء دریاچه دانست و گفت: بسیاری از افراد در حریم دریاچه مشغول کشاورزی هستند که اکثر آنها نسق دارند و باید تدابیر قانونی لازم برای خرید اراضی آنها اندیشیده شود.
پوریا شهسواری در ادامه اظهار کرد: کشاورزی در حریم زریوار به شدت گسترش می یابد که سازمان جهاد کشاورزی با آن مخالف است و باید کارگروه ویژه برای کنترل آن تشکیل شود و یکی از راههای کاهش فشار کشاورزی بر ذخیره زریوار اجرای شبکه آبیاری تحت فشار است که 1 هزار و 600 هکتار آن آماده بهره برداری بوده و نیاز به تامین مالی دارد.
از بین رفتن 50 درصد مساحت دریاچه نشان از بی نتیجه بودن برنامه های جاری دارد
معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کردستان با تاکید بر الزام شکل گیری مدیریت واحد برای اداره زریوار اظهار کرد: همه صاحب نظران بر این باورند که بزرگترین عامل ظهور وضعیت موجود احداث بند خاکی است که باید زمینه کاهش آسیب های آن فراهم شود تا بیش از این شاهد خسارات آن نباشیم.
طاهر کرمی افزود: اقدامات برون تالابی مثل عملیات بیولوژیک و کنترل دام موجود در اراضی و جنگلهای اطراف دریاچه و فعال سازی پایگاه اطفاء حریق بر عهده ماست که به بهترین نحو ممکن انجام می شود.
وی تصریح کرد: از بین رفتن 50 درصد مساحت دریاچه نشان از بی نتیجه بودن برنامه های جاری دارد و ضرورت دارد تا این روند تحول یابد.
مطالعات علمی فراوانی انجام شده اما به علت پراکنده کاری نتوانسته مشکلات را حل کند
کارشناس محیط زیست و امور حقوقی عدم آشنایی با مبانی حقوقی برخی ادارات را عامل پراکندگی کاری در مدیریت زریوار دانست و گفت: نبود آشنایی با مسایل و عناوین حقوقی بزرگترین مانع اعمال وظایف ارگانهای مختلف در زریوار است در حال حاضر براساس قوانین، محیط زیست متولی اصلی این دریاچه است اما این موضوع نافی وظایف سایر دستگاهها نیست.
کورش زارعی افزود: براساس اساسنامه شرکت آب منطقه ای کنترل سیلاب و برداشت آب جزو وظایف ذاتی آنهاست و باید همواره پای کار باشند.
وی تصریح کرد: در سال 1396 قانون مدیریت یکپارچه دریاچه زریوار مصوب شد که می توانست 50 درصد از مشکلات را حل کند اما تا کنون اجرا نشده است.
زارعی خاطر نشان کرد: مطالعات علمی فراوانی انجام شده اما به علت پراکنده کاری نتوانسته مشکلات را حل کند.
نباید تعریف واژه هایی مثل دریاچه و تالاب سبب فرار از مسئولیت ادارات شود
معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کل کردستان با اشاره به ویژگیهای منحصر به فرد زریوار گفت: سال 1386 همایشی توسط سازمان ملل در خصوص دریاچه ها و تالابهای دنیا برگزار کرد که در آنجا زریوار را در ردیف دریاچه های منحصر به فرد با قدمت بالای زمین شناسی معرفی کرد که نشان می دهد ما فرصتی بی نظیر در دست داریم.
دکتر رضا اعظمی افزود: نباید تعریف واژه هایی مثل دریاچه و تالاب سبب فرار از مسئولیت ادارات شود بلکه همه باید برای نجات زریوار هماهنگ شوند.
وی اضافه کرد: تنها با فعالیت چند نهاد دولتی مشکل حل نمی شود و ضرورت دارد تا مردم و نهادهای مدنی را هم پای کار آورد.
اعظمی در ادامه اظهار کرد: قبلا سازمانهای مردم نهاد جایگاه قانونی خاص خود را نداشته و فقط می توانستند گزارش کنند اما امروزه جایگاه قانونی و حقوقی برایشان تعریف شده و امکان اعلام جرم را داشته و اجازه دارند در تمام مراحل رسیدگی به پرونده ها حضور داشته باشند.
وی اعلام کرد: دادگستری کل کردستان خود را ملزم به پاسخ گویی و رسیدگی به گزارشات مردم و سازمانهای مردم نهاد می داند.
وی خاطر نشان کرد: کارگروه ویژه مقابله با ساخت و ساز غیر مجاز فعال شده و با همه موارد مطروحه برخورد خواهد شد.
ادارات در ارائه گزارش واقعیات را کتمان می کنند
عضو انجمن چیای سبز مریوان با انتقاد از گزارش برخی سازمانها گفت: تا این لحظه که در جلسه هستیم هیچ اقدام جامع برای نجات زریوار توسط نهادهای دولتی انجام نشده و همه به چند رفتار پراکنده بسنده کرده اند.
مولودی افزود: فقدان پایگاه اطلاعاتی و مدیریت واحد بزرگترین مشکل زریوار است.
وی تصریح کرد: نماینده شرکت آب و فاضلاب می گوید فاضلاب وارد زریوار نمی شود در حالی که این گزارش صحت نداشته و فاضلاب مدام وارد آب دریاچه می شود.
عضو انجمن چیای سبز مریوان اعلام کرد: امسال تا کنون 1 هزار و 500 مورد قطع بلوط و تخریب مراتع و جنگل را شناسایی کرده ایم اما تا کنون با متخلفان برخورد نشده است.
تامین آب شرب مریوان و آب مورد نیاز کشاورزی از زریوار بزرگترین مشکل دریاچه است
رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان مریوان در مورد عملکرد این اداره گفت: بزرگترین مشکل زریوار برداشت آب با هدف تامین آب شرب مریوان، مزارع و باغات و فضای سبز است که ضرورت دارد تا این رویه را تغییر دهند.
ابراهیم همت بلند افزود: تامین آب شرب و کشاورزی باید از طریق ذخیره سد گاران انجام شود که طرح آن در حال اجراست و باید سرعت عمل به خرج دهند، علاوه بر این شهرداری میتواند آب مورد نیاز فضای سبز را از محل آب تصفیه شده فاضلاب تامین کند.
وی تصریح کرد: یکی دیگر از مشکلات دریاچه زریوار ساخت و ساز غیر مجاز در حریم دریاچه است که این امر هم باید پایان یابد.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان مریوان دسترسی گردشگر به محل زندگی حیوانات و پرندگان را مشکل دیگر زریوار دانست و اظهار کرد: ما بارها خواستار پایان دادن به این دسترسی شده ایم زیرا آسیب به امنیت زیستی این جانداران می رساند.
همت بلند اعلام کرد: اداره حفاظت محیط زیست همه وظایف خود در زریوار انجام داده و نیاز به همکاری سایر ارگانها دارد.
نباید تعریف واژه هایی مثل دریاچه و تالاب سبب فرار از مسئولیت ادارات شود
معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کل استان کردستان با اشاره به ویژگیهای منحصر به فرد زریوار گفت: سال 1386 همایشی توسط سازمان ملل در خصوص دریاچه ها و تالابهای دنیا برگزار کرد که در آنجا زریوار را در ردیف دریاچه های منحصر به فرد با قدمت بالای زمین شناسی معرفی کرد که نشان می دهد ما فرصتی بی نظیر در دست داریم.
دکتر رضا اعظمی افزود: نباید تعریف واژه هایی مثل دریاچه و تالاب سبب فرار از مسئولیت ادارات شود بلکه همه باید برای نجات زریوار هماهنگ شوند.
وی اضافه کرد: تنها با فعالیت چند نهاد دولتی مشکل حل نمی شود و ضرورت دارد تا مردم و نهادهای مدنی را هم پای کار آورد.
اعظمی در ادامه اظهار کرد: قبلا سازمانهای مردم نهاد جایگاه قانونی خاص خود را نداشته و فقط می توانستند گزارش کنند اما امروزه جایگاه قانونی و حقوقی برایشان تعریف شده و امکان اعلام جرم را داشته و اجازه دارند در تمام مراحل رسیدگی به پرونده ها حضور داشته باشند.
وی اعلام کرد: دادگستری کل کردستان خود را ملزم به پاسخ گویی و رسیدگی به گزارشات مردم و سازمانهای مردم نهاد می داند.
وی خاطر نشان کرد: کارگروه ویژه مقابله با ساخت و ساز غیر مجاز فعال شده و با همه موارد مطروحه برخورد خواهد شد.
آتش سوزهای عمدی ادامه حیات زریوار را با خطر مواجه کرده است
مدیرکل مدیریت بحران استانداری کردستان خواستار اجرای طرح الگوی کشت در حریم زریوار شد و گفت: با اجرای این طرح بخش بزرگی از مشکلات زریوار حل خواهد شد و استانداری از همه راهکارهای علمی پشتیبانی می کند.
سعید کریمی افزود: موضوع آتش سوزی ها توانسته آسیب بزرگی به ادامه حیات زریوار وارد کند که متاسفانه بخشی از موارد عمدی است و باید قوانین مربوط به برخورد با افراد خاطی اجرا شود.
وی اظهار کرد: متاسفانه سال گذشته 67 درصد آتش سوزی های استان در مریوان و حریم زریوار رخ داده که این زنگ خطر بزرگی برای دریاچه زریبار است.
ادارات در ارائه گزارش واقعیات را کتمان می کنند
عضو انجمن چیای سبز مریوان با انتقاد از گزارش برخی سازمانها گفت: تا این لحظه که در جلسه هستیم هیچ اقدام جامع برای نجات زریوار توسط نهادهای دولتی انجام نشده و همه به چند رفتار پراکنده بسنده کرده اند.
مولودی افزود: فقدان پایگاه اطلاعاتی و مدیریت واحد بزرگترین مشکل زریوار است.
وی تصریح کرد: نماینده شرکت آب و فاضلاب می گوید فاضلاب وارد زریوار نمی شود در حالی که این گزارش صحت نداشته و فاضلاب مدام وارد آب دریاچه می شود.
وی اعلام کرد: امسال تا کنون 1 هزار و 500 مورد قطع بلوط و تخریب مراتع و جنگل را شناسایی کرده ایم اما تا کنون با متخلفان برخورد نشده است.
رئیس کمیسیون کشاورزی و آب اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی سنندج خواستار ورود جدی دادگستری به موضوع زریوار شد و گفت: سالهاست در مورد زریوار حرف میزنیم اما در عمل اقدامی موثر ندیده ایم.
محمد سعید احمد پناه افزود: شرح وظایف هر سازمان تعریف شده اما هیچ سازمانی آنرا عملی نکرده که از دادگستری خواستاریم تا وارد میدان برخورد با تخلفات ادارات شود.
مسائل و مشکلات دریاچه(تالاب)زریبار در دستورکار شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی قرار میگیرد
مسئول دبیرخانه شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی کردستان مصوبات این نشست را به شرح زیر اعلام کرد:
1. مصوب گردید؛ گروه پژوهشی مطالعات محیطی دریاچه زریبار دانشگاه کردستان،اداره حفاظت محیط زیست شهرستان مریوان، شرکت آب منطقهای استان کردستان، سازمان جهاد کشاورزی استان کردستان، اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کردستان، شرکت آب و فاضلاب استان کردستان و انجمن سبز چیا با ارائه آمار و اطلاعات مربوط به دریاچه زریبار همکاری لازم را با دبیرخانه شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی استان در تهیه و تنظیم گزارش کارشناسی به عمل آورند.
2. مصوب گردید؛ مسائل و مشکلات دریاچه(تالاب)زریبار با ارائه گزارش کارشناسی در دستورکار شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی استان کردستان قرار گیرد.
